Playlist: de mooiste 7 kerstliedjes uit Tirol
1. Gott grüaß enk Leutln allesamt
Weten jullie, wat „kloppers“ zijn? In het Tiroolse Unterinntal trekken op drie donderdagen voor kerstmis jonge mannen in kleine groepen van huis naar huis en spelen liederen. Ze zijn verkleed als herder, waard, Jozef en Maria. „Gott grüaß enk Leutln allesamt“ is één van de meest bekende liederen uit hun repertoire. In 2011 werd dit kerstgebruik opgenomen op de representatieve lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Unesco.
2. Wo sein denn heint die Schafersbuam?
Hoofdpersonen van dit vrolijke kerstlied zijn herders. De herders Steffl, Veitl en Riapl-Klaus zijn niettemin herders die liever slapen, als op hun dieren op te passen – tot ze door een engel opgeschrikt worden. Of dat iets met de “Branntwein” te maken heeft, waarover aan het einde van het lied gezongen wordt, weten ook wij niet.
3. Geh Hansl, pack die Binggei zsamm
Zoals in zovele herdersliederen, handelt dit lied ook over de lang weg naar de kerststal in Bethlehem. En die lange reis gaat natuurlijk niet altijd over rozen: bij vertrek in het Verre Oosten treuzelt de jonge herder Hansl zeer. Dit adventslied maakt vandaag de dag deel uit van het liederrepertoire van vele volksmuziekgroepen in Tirol, Salzburg en Beieren.
4. Andachtsjodler
Kerstmis staat zowel voor gezellig samen zijn als ook voor bezinning. De „Sterzinger Mettenjodler“ is hartverwarmend en bewijst nog maar eens dat de kunst van het jodelen niets te maken heeft met lawaai maken. Dit lied is ook bekend als Mettenjodler, Rauhnachtjodler of Jodlerandacht. Het stamt vermoedelijk uit het jaar 1830, waar het lied tijdens een kerstnachtdienst in het Zuid-Tiroolse Sterzing gezongen werd.
5. Es wird scho glei dumpa
„Dumper“ is een zeer oud Oostenrijks woord voor donker. In 1884 schreef de geestelijke Anton Reidinger dit mooie kerstlied. Het Jezuskind huilt onophoudelijk in zijn kribbe in de kerststal; met het lied „Es wird scho glei dumper” hoopt men dat het kind snel weer rustiger wordt. Bepaalde passages van de melodie gaan terug tot in de 17de eeuw.
6. Wer klopfet an?
Dit lied uit de 19de eeuw handelt over de zoektocht van Maria en Jozef naar een geschikte plaats om te overnachten. De strofes vormen de gesprekken tussen de herbergiers en het paar, dat geen geld heeft voor een overnachting. In tijden, waar hulpbehoevenden eerder met weinig enthousiasme worden geholpen, is dit een zeer passend lied.
7. Stille Nacht, heilige Nacht
„Stille Nacht, heilige Nacht“ is ’s werelds bekendste kerstlied. Het werd in vele talen vertaald en wordt op kerstavond door vele mensen gezongen. Joseph Mohr – een jonge kapelaan uit Salzburg – schreef het gedicht in 1818 en de melodie werd gecomponeerd door leraar en organist Gruber uit Oberösterreich. De familie Rainer en de familie Strasser uit het Zillertal gaven het lied internationale bekendheid.
De muziekgroepen
Kathrein Musig
Het woord „Kathreinmusig“ is een samenstelling van de namen van de muzikanten van deze muziekgroep: Kathrin Witschnig, Katrin Unterlercher, Reinhard Ehrenstrasser en Werner Unterlercher. Dit kwartet uit het Tiroolse Unterland maakt sinds 15 jaar muziek met elkaar.
Mayr G‘song
Van kindsbeen af wordt in de familie Mayr muziek gespeeld. De „Mayr G’song“, dat zijn papa Oswald en zijn 3 kinderen Michael, Gabi en Marina. Deze familie maakt deel uit van de muziekkapel van Söll, waar vader Oswald al meer dan 50 jaar kapelmeester is.
D’Stommtischsänger
Sinds vele jaren spelen Lukas Neuhauser, Christian Messner, Florian Unterrainer en Josef Mühlegger samen volksmuziek. Vroeger waren ze “kloppers” tijdens de adventstijd, nu treden ze het hele jaar door op. De naam voor hun muziekgroep is tevens de plek waar ze het liefst muziek maken: aan hun stamtafel in Brandenberg.
Audio-opnamen: Ralf Leitner/Manu Stix
Plaats: Stoffelhäusl St. Gertraudi
Na jarenlang werken in het buitenland is Klaus Brunner nu weer onderweg met microfoon en camera in zijn thuishaven Tirol. Home is where your heart is.
